Ürün Özellikleri

Ülkemizin hemen her yöresinde yaklaşık 200 bin hektar alanda sürdürülen patates yetiştiriciliği özellikle Nevşehir, Niğde, Adapazarı, Afyon, Ödemiş/İzmir yörelerinde hayli yaygındır. Toplam yıllık üretim 4,8 milyon ton civarındadır. Yapılan araştırmalar, üretimin %15’inin depolama sırasında çürüyerek kaybolduğunu ortaya koymuştur. Bu kaybın temel nedeni gübrelemede yapılan hatalardır.

Gübrelemenin Önemi

Patates üretiminde dengeli gübrelemeyle yüksek verim ve kaliteli ürün elde edildiği gibi, bu sayede ürünün lezzeti ve depolama dayanıklılığı da artar. Raf ömrü uzar, sağlıklı ve dolgun bir görünüm elde edilir. Patates gübrelemesinde azot ve fosfor yanında özellikle potasyum ve kalsiyum gübrelemesi önemlidir. Yumru sayısı, büyüklüğü ve kalitesi öncelikle potasyum gübrelemesine ve uygulanan azotun biçimine bağlıdır.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, patates ekilen yörelerde çinko eksikliğinin yaygın olarak görüldüğünü ve taban gübresi olarak çinko katkılı Süper Kompoze gübre kullanıldığı takdirde verimin %30-40 oranında artacağını ortaya koymuştur.

Potasyumun önemi: Patates yetiştiriciliğinde önemli bir yere sahip olan potasyumun eksikliğinde:

• Yaşlı dip yaprakların uçlarında ve kıyılarında kurumalar başlar.
   
• Böcek ve nematod zararı artar.
   
• Yapraklarda mantar ve bakteri hastalıklarının zarar derecesi artar. 
   
• Patates bitkisi don ve kırağıdan zarar görür.
   
• Yumruların depolama süresi kısalır ve depolamada ürün kaybı meydana gelir. 
   
• Yumrularda nişasta yüzdesi azalır. 
   
• Verim önemli derecede azalır.

Bu sakıncaları ortadan kaldırmak için uygun miktarda ve uygun yöntemle potasyum gübresi kullanılmalıdır.

 Potasyum gübresi:

• Birim alanda alınan ürün miktarını artırır.
   
• Yumru iriliğini, rengini ve pişme kalitesini geliştirerek, pazarlanabilir ürün miktarını yükseltir.
   
• Nişasta yüzdesini artırır.
   
• Yumru içinde siyah leke şeklinde görülen hastalık oranını azaltır.
   
• Patatesin, hastalık ve zararlılara karşı dayanıklılığını artırır.
   
• Patatesin dondan zarar görmesini önler.
   
• Patates yumrularının depolama süresini uzatır.

Nitrat azotunun etkileri: Potasyumun, potasyum nitrat halinde verilmesiyle topraktan alınan potasyum, kalsiyum ve magnezyum miktarı artarak yüksek verim ve kaliteli ürün elde edilir. Azotun diğer biçimlerine oranla nitrat azotu, patateste yüzde olarak protein miktarını artırır; daha kolay ve çabuk alınarak bitkinin hızla gelişmesini sağlar. Nitrat azotu her türlü hava ve toprak şartlarında kolaylıkla alınır.

Diğer taraftan patates üretiminde aşırı amonyum sülfat kullanılması, yaprak uçlarında kurumalara, bunun sonucu olarak da verim ve kuru madde azalmasına sebep olur.

Gübreleme Önerileri :

Patateste optimum verim ve kalite için aşağıdaki gübre programı tavsiye edilebilir. Bu, temel bir tavsiye olup yörenin özelliğine, toprak analiz raporlarına, patates çeşitlerine ve sulama sistemine göre değişiklikler gerekebilir. İyi bir patates üretimi için gerekli azot (N), fosfor (P2O5) ve potasyum (K2O) oranları şu şekildedir:

Saf besin maddesi - kg/dekar

Toplam miktar ikiye veya üçe bölünerek verilmelidir. Fosforun tamamı ile azot ve potasyumun bir bölümü taban gübreyle, azot ve potasyumun kalan bölümü de üst gübre olarak çapa ve sulamadan önce iki defada verilerek denge sağlanır.

Saf besin maddesi - kg/dekar

Yapraktan uygulama: Gelişme periyodu içinde 2-4 defa %2’lik Potasyum Nitrat yapraktan veya yağmurlama sulamayla verilebilir.

© 2012 Torunçağ | Tüm hakları saklıdır. | Tasarım: Seçkin TUNÇ